อารยธรรมที่หายไป

วันรุ่งขึ้น พวกเราออกเดินทางกันแต่เช้า แสงอาทิตย์ยังไม่สว่างเท่าไรนัก เราเดินออกห่างจากหาดประมาณ 10 นาที ต้นไม้ที่นี่ต้นใหญ่มากใหญ่จนหน้าตกใจและสัมผัสได้ทันทีที่เริ่มเดินเข้าไปลึกเรื่อยๆ ว่าอากาศเริ่มชื้น พื้นดินเต็มไปด้วนต้นมอสและเฟิรน์
"ระวังทากดูดเลือดนะคุณ"  โตบาเตือนและชี้นิ้วไปที่พื้น ที่มีทากดูดเลือดคลานอยู่ทั่ว
บริเวณ "ถึงแม้มันจะตัวเล็กแต่มันก็อันตรายนะ ถ้าถูกมันกัดเข้าแผลของคุณอาจจะติดเชื้อถึงขนาดต้องตัดขาเลยนะ ผมเคยเห็นมาแล้ว"
"ฉันจะระวังนะ" เมล์เดินเลี่ยงไปทางซ้ายและทางขวาสลับกันไปมา
"ไม่ต้องถึงขนาดนั้นคุณ" โตบาทำท่าเกาหัว
เราเดินลึกเข้าไปเรื่อยๆ นี่หน้าจะสายแล้วแต่แสงอาทิตย์กับส่องลงมาถึงพื้นดินน้อยมากมันทำให้บรรยากาศดูอึมครึมชวนให้ไม่สบายใจ มีเสียงชะนีป่าร้องแว่วตามลมมาแต่ไกลและเสียงนกร้องดังฟังดูหน้าวังเวง โตบา พาเราเดินลอดพุ่มไม้ต่ำๆ สามสี่พุ่มแล้วเดินขนทางชันที่ดินมีลักษณะเป็นดินร่วนๆสีดำ เดินมาได้สักระยะหนึ่งโตบาก็หยุดตรงแอ่งน้ำเล็กๆตรงทางชัน
"หยุดก่อนคุณ" โตบาก้มลงและใช้ไม้ที่เขาหักมาเขี่ยใบไม้ออกเห็นเป็นรอยเท้าสัตว์ โตบา สีหน้าเปลื่ยนทันทีเหมือนเห็นรอยเท้านั้น
"มีอะไรหรือเปล่า โตบา" ศรถาม
"นี่เป็นสิ่งที่ผมกังวลละคุณ รอยเท้าบนโคลนนี่เป็นรอยของเสือจากัวร์"
"เสือจากัวร์" ผมอุทาน
"ใช่ละคุณ เราอาจจะเข้ามาในอานาเขตของมัน เราควรรีบเดินต่อไป เพื่อให้พ้นจากเขตของมันก่อนค่ำจะดีกว่า"
"งันจะช้าทำไม รีบไปต่อเถอะ" ยานพูดแล้วเดินนำหน้าโตบาทันที
เรารีบเดินต่อไปโดยไม่มีการถามอะไรกัน โตบา เดินนำต่อไปจากทางชันที่เราผ่านมาเมื่อสักครู่นี้กับเป็นทางลาดลง ลักษณะของป่าเริ่มเปลื่ยนเมื่อเดินลงไป ต้นไม้ต้นเล็กลงพื้นที่ดินเปลื่ยนเป็นหินแผ่นใหญ่ๆ ข้างหน้ามองเห็นเป็นลาดหินตัดไปกับป่า
"นี่มันหินลาวา" ยานพูดขึ้น "ถึงว่าดินเมื่อตอนที่เดินเขามาทำไมดินมันเป็นสีดำ นี่เรากำลังเดินอยู่บนภูเขาไฟนี่เอง" ยานเอาเท้ากระทบๆ หินที่เขาเหยียบอยู่
"ทั้งเกาะนี่อาจจะเป็นภูเขาไฟทั้งลูก และมีปากปล่องอยู่ทั่วไปหมด"
" คุณเก่งจังนะคับ" นาขิที่อยู่ท้าย ยาน พูด
"ฉันจบด้านนี้มามันเป็นเรื่องที่ ฉันเก่งที่สุดรองลงมาจากจีบหญิงอะนะ" ยานกับนาขิคุยกันและหัวเราะ
"เข็มทิศมัน" ศร ใช้นิ้วตบๆเข็มทิศที่ข้อมือของเขา  เข็มทิศที่ข้อมือของศรหมุนติ้วไม่ยอมหยุด “มันเป็นแบบนี้ได้ไง"
"ของฉันก็เป็น และของพวกนายเป็นไหน" เมล์หันมาถามทุกคน เข็มทิศที่ทุกคนพกมาหมุนไม่ยอมหยุดเหมือนกัน
"ไม่หน้าเป็นไปได้ แล้วเราจะเดินทางไปถูกทิศได้อย่างไง" ผมตั้งคำถาม
 "คงเป็นเพราะการเคลื่อนตัวของลาวาใต้พื้นดินแน่ๆมันทำให้เกิดสนามแม่เหล็กที่ส่งผลกระทบต่อเข็มทิศ ทำให้เข็มทิศหมุนแบบนี้" ยานอธิบาย "และคงจะเหมือนกับสามเหลี่ยมเบอร์มิวด้าที่นั้นก็ใช้เข็มทิศไม่ได้"
ในขณะที่กำลังคุยกัน ก็มีเสียงนกในป่าร้องและบินขึ้นสู่ท้องฟ้าแตกฮือราวกับฝูงผึ้งแตกลัง
และมีเสียง ครืด...ครืด เหมือนใต้ท้องเรือครูดกับพื้นทรายดังตามมา 
"วิ่งเร็วเข้า !" โตบา ตะโกนลั่น
ทุกคนยังไม่เข้าใจสถานการณ์แต่ไม่มีใครรีรอรีบวิ่งไล่ตามโตบาไป
"ขึ้นไปบนก้อนหินใหญ่นั้นเร็ว" โตบาปีนขึ้นไปอย่างรวดเร็ว พวกเราทุกคนรีบปีนตามขึ้นไปอย่างกระชั้นชิด
แผ่นหินที่เราเดินอยู่เมื่อสักครู่นี้ค่อยๆ เลื่อนจมลงไปในดิน และมีควันสีเหลืองๆลอยแทรกร่องหินขึ้นมา
"บ่อกำมะถัน" ยานพูดขึ้น "เกือบไปแล้ว ทำไมฉันไม่เอะใจเลยนะ"
"มันคืออะไรยาน" ศรเอามือบาดเหงื่อ
"ที่ที่เราเดินอยู่เมื่อกี้ มันคือบ่อกำมะถัน เป็นปากปล่องภูเขาไฟที่ใกล้จะดับแต่ยังมีการเคลื่อนตัวของชั้นหินอยู่ ข้างล่างหน้าจะเป็นน้ำหินเหลวร้อนๆเลยละ"