วิธีดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดเปลี่ยนไต

ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนไตใหม่ ควรได้รับการดูแลอย่างถูกต้อง และคอยเฝ้าสังเกตอาการผิดปกติอยู่เสมอ เพราะการปลูกถ่ายไตใหม่อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนหรือความผิดปกติที่ตามมาได้ คำแนะนำเกี่ยวกับการดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดมีดังนี้

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังผ่าตัดเปลี่ยนไต

1. ร่างกายปฏิเสธไตใหม่หรือการสลัดไต ซึ่งอาจเกิดจากการกินยากดภูมิคุ้มกันไม่สม่ำเสมอ
2. มีเลือดออก หลอดเลือดไตหรือตันจากท่อปัสสาวะรั่ว หรือมีน้ำเหลืองคั่ง ภายหลังจากการผ่าตัดไต
3. เนื่องจากการทานยากดภูมิคุ้มกันจะทำให้ผู้ป่วยมีภูมิคุ้มกันต่ำกว่าปกติ จึงให้ผู้ป่วยมีโอกาสติดเชื้อ และมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคมะเร็งสูงกว่าคนปกติทั่วไป
4. ผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์จากการทานยากดภูมิคุ้มกัน เช่น มีสิว น้ำหนักเพิ่ม หน้าบวม มีขนขึ้นบนใบหน้า ต้อกระจก เบาหวาน กระเพาะอาหารอักเสบ ความดันสูง และกระดูกพรุน เป็นต้น
5. กลับมาเป็นโรคไตซ้ำอีกหน

วิธีดูแลตัวเองหลังการผ่าตัดเปลี่ยนไต

1.  ตรวจเช็คบริเวณแผลผ่าตัดทุกวันว่ามีภาวะติดเชื้อหรือไม่ ได้แก่ มีอาการบวม แดง ตึง หรือมีของเหลวซึม
2.  แผ่นยึดปิดแผลจะหลุดออกมาเองตามเวลา ห้ามดึงแผ่นยึดออกเอง และไม่ต้องติดกลับไปใหม่เมื่อมันหลุดออกมา
3.  รักษาความสะอาดของแผล อาหาร น้ำดื่ม และอากาศ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ โดยเฉพาะช่วงหลังการผ่าตัดไต 3 เดือนแรก
4.  ระวังอย่าให้แผลผ่าตัดโดนน้ำ เพราะอาจทำให้เกิดการอักเสบได้
5.  หากต้องรับการฉีดวัคซีนชนิดใด ควรแจ้งหรือปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้งว่าได้รับการปลูกถ่ายไตมา
6.  หลีกเลี่ยงการตากแดดเป็นเวลานาน เนื่องจากภายหลังการผ่าตัดไตผู้ป่วยยังมีภูมิคุ้มกันที่ไม่แข็งแรง อีกทั้งยังทานยากดภูมิคุ้มกัน ซึ่งจะทำให้ร่างกายของผู้ป่วยไม่สามารถซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอจากรังสีอัลตราไวโอเลตได้ และยังมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคมะเร็งผิวหนังได้มากกว่าคนทั่วไปด้วย
7.  ยากดภูมิคุ้มกันและสเตียรอยด์ที่ผู้ป่วยได้รับหลังการผ่าตัด จะทำให้ไขมันในเลือดสูง จึงต้องระมัดระวังเรื่องอาหารในช่วงแรกหลังการตัด ไม่ควรทานอาหารมัน หรือมีรสจัด โดยเฉพาะรสเค็ม ควรทานอาหารที่มีประโยชน์ และไม่ได้ปรุงแต่งรส
8.  หลีกเลี่ยงการยกของหนักมากกว่า 10 กิโลกรัม เนื่องจากอาจทำให้แผลผ่าตัดไตฉีกขาดได้
9. ควงงดการเล่นกีฬาในช่วงแรกหลังการผ่าตัด เพื่อป้องกันแผลฉีกขาด และหลังจากแผลเริ่มหายดี สามารถเล่นกีฬาที่ไม่มีการปะทะหรือกระแทกบริเวณอกหรือท้องได้
10. ควรติดตามคำแนะนำและการนัดหมายจากแพทย์อย่างสม่ำเสมอ

สรุป

ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนไตและญาติควรเฝ้าสังเกตอาการหลังผ่าตัดอย่างใกล้ชิด หากมีอาการผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที และควรดูแลรักษาสุขภาพหลังการผ่าตัดให้ดี กินอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อร่างกายสามารถซ่อมแซมแผลและฟื้นตัวให้หายเป็นปกติได้ในเร็ววัน