วิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกทำได้ยังไงบ้าง? แบบไหนต้องรีบหาหมอ

 โรคไข้เลือดออกเป็นโรคที่พบได้บ่อยในประเทศไทย โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน การรู้จักวิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกอย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรทราบ เพื่อให้สามารถแยกแยะอาการเบื้องต้นและตัดสินใจรีบรักษาได้ทันท่วงที

• อาการเริ่มแรกที่ต้องระวัง

วิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกในระยะแรกคือการสังเกตไข้สูงที่มาอย่างกะทันหัน โดยอุณหภูมิจะสูงถึง 39-40 องศาเซลเซียส และมักจะไม่ลดลงแม้จะทานยาลดไข้แล้ว ผู้ป่วยจะรู้สึกปวดศีรษะรุนแรงมาก โดยเฉพาะบริเวณหน้าผาก ปวดหลังตา และมีอาการเจ็บกล้ามเนื้อทั่วตัว รวมถึงมีผื่นแดงปรากฏขึ้นตามผิวหนัง

• ช่วงวิกฤตที่ต้องเฝ้าระวัง

ประมาณวันที่ 3-5 ของการเจ็บป่วย เป็นช่วงที่วิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะเป็นช่วงที่เรียกว่า "Critical Phase" ในช่วงนี้ไข้อาจจะลดลง แต่อาการอื่น ๆ จะรุนแรงขึ้น ผู้ป่วยจะมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนรุนแรง ปวดท้องบริเวณใต้ลิ้นปี่ และอาจมีเลือดออกตามไรฟัน หรือมีจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง

• สัญญาณอันตรายที่ต้องรีบหาหมอ

วิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกที่บ่งบอกถึงความรุนแรงมีหลายประการ หากพบว่าผู้ป่วยมีอาการหายใจเหนื่อย หายใจถี่ ผิวหนังเย็น มีเหงื่อออกมาก ชีพจรเต้นเร็วหรือเต้นอ่อน ความดันโลหิตต่ำ หรือเริ่มมีอาการสับสน ต้องรีบนำส่งโรงพยาบาลทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของ Dengue Shock Syndrome ที่อันตรายถึงชีวิต

• การตรวจเพิ่มเติมที่ควรทำ

วิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกไม่ควรอาศัยการสังเกตด้วยตาเปล่าเพียงอย่างเดียว การตรวจเลือดเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะการตรวจนับเกล็ดเลือด หากเกล็ดเลือดต่ำกว่า 100,000 ต่อไมโครลิตร และมีค่า Hematocrit สูงขึ้น จะเป็นสัญญาณยืนยันการเป็นไข้เลือดออก ผลตรวจ Tourniquet Test ที่เป็นบวกก็เป็นอีกหนึ่งตัวบ่งชี้

• การดูแลเบื้องต้นที่บ้าน

เมื่อทราบวิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกแล้ว การดูแลที่ถูกต้องคือให้ผู้ป่วยพักผ่อนเต็มที่ ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อป้องกันการขาดน้ำ ใช้ผ้าเย็นเช็ดตัวเพื่อลดไข้ และหลีกเลี่ยงการใช้ยาแอสไพรินเด็ดขาด เพราะอาจทำให้เลือดออกมากขึ้น ควรใช้พาราเซตามอลเท่านั้น

• การป้องกันที่ดีที่สุด

การรู้จักวิธีสังเกตอาการไข้เลือดออกเป็นสิ่งสำคัญ แต่การป้องกันยิ่งสำคัญกว่า การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย การใช้มุ้ง การใส่เสื้อผ้าแขนยาว และการฉีดพ่นยาฆ่าแมลงในบ้าน เป็นวิธีป้องกันที่มีประสิทธิภาพ หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับอาการใด ๆ ควรปรึกษาแพทย์โดยเร็วที่สุด เพราะการรักษาที่รวดเร็วจะช่วยลดความรุนแรงและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายได้