ฝ้า คืออะไร เกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง และวิธีรักษาฝ้าที่ได้ผลจริง

ปัญหาผิวที่พบได้บ่อยในคนไทย โดยเฉพาะผู้หญิงคือ ฝ้า มักเกิดขึ้นบริเวณต่าง ๆ บนใบหน้า ทำให้สีผิวไม่สม่ำเสมอ ดูหมองคล้ำ ส่งผลต่อความมั่นใจในตนเอง หลายคนเข้าใจว่าแสงแดดเป็นสาเหตุหลักของฝ้า แต่ความจริงแล้วยังมีสาเหตุอื่น ๆ อีกมากมายที่เรายังไม่ทราบ บทความนี้จะพาทุกคนไปไขข้อข้องใจทุกเรื่องราวที่เกี่ยวกับฝ้า พร้อมหาทางป้องกันและรักษาฝ้าให้กลับมามีใบหน้าที่ดูกระจ่างใสขึ้นอีกครั้ง

ทำความรู้จัก ฝ้าคืออะไร ?

ฝ้า (Melasma) คือ ภาวะการสร้างเม็ดสีเมลานินใต้ชั้นผิวหนังมากผิดปกติ ส่งผลให้เกิดรอยปื้นสีเข้มบนใบหน้า มักพบบริเวณที่สัมผัสแสงแดดบ่อยๆ เช่น ฝ้าบริเวณโหนกแก้ม หน้าผาก เหนือริมฝีปาก และจมูก ฝ้ากระจุดด่างดำพบได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชายวัยกลางคน (30-40 ปี) ฝ้าถึงแม้ไม่ใช่โรคร้ายเป็นแค่เพียงปัญหาผิวทั่วไปที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องปกติ ไม่อันตรายต่อสุขภาพโดยรวม แต่ส่งผลกระทบด้านความมั่นใจในความสวยงามของคุณเอง 

ฝ้าเกิดจากปัจจัย 2 ประการ

ฝ้าเกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสีเมลานินใต้ชั้นผิวหนังผลิตมากผิดปกติ ซึ่งมีทั้งปัจจัยภายในและภายนอกร่างกาย

ปัจจัยภายใน

• พันธุกรรม: บุคคลที่มีญาติ คนในครอบครัวที่มีใบหน้าเป็นฝ้า มีโอกาสเป็นฝ้าได้มากกว่า
• ฮอร์โมนเพศหญิง: การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศหญิง เช่น ในผู้หญิงตั้งครรภ์กระตุ้นให้เกิดฝ้าได้
• โรคประจำตัว: ผู้ที่ป่วยเป็นโรค Hashimoto's thyroiditis ไทรอยด์ หรือโรคในกลุ่มภูมิคุ้มกันทำลายตนเองประเภทหนึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดฝ้าได้
• การตั้งครรภ์: ส่งผลต่อการผลิตฮอร์โมนเพศหญิงในร่างกาย โดยเฉพาะฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน ฮอร์โมนเหล่านี้มีบทบาทในการกระตุ้นเซลล์สร้างเม็ดสีเมลานินใต้ชั้นผิวหนังที่ผิดปกติ

ปัจจัยภายนอก

• แสงแดด: แสงแดดเป็นสาเหตุหลักของฝ้ากระ แสงแดดกระตุ้นให้เซลล์สร้างเม็ดสีเมลานินผลิตมากขึ้น
• ความร้อน: ความร้อนกระตุ้นให้หลอดเลือดขยายตัว ทำให้เม็ดสีเมลานินกระจายตัวได้ง่าย
• การแพ้น้ำหอมหรือเครื่องสำอาง: สารเคมีบางชนิดใน น้ำหอม สบู่ เครื่องสำอาง และผลิตภัณฑ์ล้างหน้า อาจกระตุ้นให้เกิดฝ้าได้
• ยาบางชนิด: เช่น ยาคุมกำเนิด ส่งผลต่อการผลิตฮอร์โมนในร่างกาย เป็นปัจจัยหนึ่งในการกระตุ้นให้มีการผลิตเม็ดสี 

วิธีการรักษาฝ้ามีอะไรบ้าง ที่ช่วยลดลอยจางลงจริง

รักษาฝ้าไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถควบคุมการเกิดฝ้า ลดรอยฝ้าจุดด่างดำให้จางลง และป้องกันให้ฝ้าเกิดขึ้นน้อยลงได้

การรักษาฝ้าด้วยยา 

ยาทาเป็นวิธีการรักษาฝ้ากระที่ได้รับความนิยม จะมีตัวยาหลายชนิด แต่ละชนิดมีกลไกการออกฤทธิ์และผลข้างเคียงที่แตกต่างกัน ต้องใช้อย่างต่อเนื่องประมาณ 1-2 เดือนจะเริ่มเห็นผลได้ชัดว่าฝ้าตื้นเริ่มจางลง ยาทารักษาฝ้า เช่น ยาทายับยั้งการสร้างเม็ดสีที่มีส่วนผสมของ Hydroquinone หรือ Kojic acid และยาทำลายการสร้างเม็ดสีเมลานินอย่าง Retinoids (Tretinoin, Adapalene) เป็นต้น

Laser Rejuvenation หรือ เลเซอร์รักษาฝ้า

Laser Rejuvenation เป็นวิธีการรักษาที่รักษาตรงจุดและแม่นยำในการรักษาฝ้า กระ ริ้วรอย และปัญหาผิวพรรณต่าง ๆ โดยใช้แสงเลเซอร์ความเข้มข้นสูง ยิงไปยังบริเวณที่มีปัญหาเพื่อช่วยสลายเม็ดสี กระตุ้นการสร้างคอลลาเจน และฟื้นฟูสภาพผิว เห็นผลเร็ว ฝ้าจะเริ่มจางลงหลังการรักษา 1-2 สัปดาห์ หลังจากรักษาแล้วอาจเกิดผลระคายเคือง เช่น ผิวแดง ผิวไวต่อแสง ต้องทาครีมกันแดดเป็นประจำ หลีกเลี่ยงแสงแดดจัด และทาครีมบำรุงผิวตามคำแนะนำของแพทย์

และยังมีการรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ เช่น การลอกผิว, การรักษาฝ้าโดยการฝังเข็ม, ใช้ครีมบำรุง เซรั่มลำฝ้า และการขัดเซลล์ผิวหนัง AHA ที่ช่วยให้ฝ้าดูจางลงได้

วิธีการป้องกันฝ้าต้องทำอย่างไร

• หลีกเลี่ยงแสงแดด: แสงแดดเป็นสาเหตุหลักของการเกิดฝ้าแดด ควรทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF สูงกว่า 30 สวมหมวก กางร่ม และสวมเสื้อผ้ามิดชิดเมื่อต้องออกแดด
• ดูแลผิวหน้า: ล้างหน้าให้สะอาด ทาครีมบำรุงผิว และใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะกับสภาพผิว
• หลีกเลี่ยงฮอร์โมน: ยาคุมกำเนิด ยาฮอร์โมน และการตั้งครรภ์ อาจกระตุ้นให้เกิดฝ้า
• ทานอาหารที่มีประโยชน์: ทานผัก ผลไม้ และดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ: การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ อาจทำให้ผิวหน้าหมองคล้ำ และเป็นฝ้าได้ง่ายขึ้น
• จัดการความเครียด: ความเครียด อาจส่งผลต่อสุขภาพผิว และทำให้เกิดฝ้าได้
• งดสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์: การสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ อาจทำให้ผิวหน้าเสื่อมโทรม และเกิดฝ้าได้ง่ายขึ้น
• ปรึกษาแพทย์: หากมีปัญหาเป็นฝ้าที่แก้ม โหนกแก้ม ส่วนต่าง ๆ บนใบหน้า ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม

สรุปเรื่องของ ฝ้า เพื่อกู้คืนผิวใสและความมั่นใจ

ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย วัยรุ่นหรือวัยทำงานต่างก็มีโอกาสเป็นฝ้าได้ทั้งนั้น เมื่อเป็นแล้วก็ควรรีบหาวิธีการรักษาที่เหมาะสม แต่เพื่อให้เห็นผลความเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน เราขอแนะนำเป็นวิธีการเลเซอร์ฝ้า เนื่องจากเห็นผลไวและลดรอยฝ้าจุดด่างดำได้จริง ซึ่งจะมีราคาที่สูงกว่าการรักษาอื่น ๆ นอกจากนี้ การดูแลและวิธีป้องกันการเกิดฝ้าก็เป็นสิ่งสำคัญและต้องทำควบคู่กันกับการรักษาฝ้า