รอยแผลเป็นจากสิว เกิดจากอะไร รักษายังไงดีให้ผิวเนียนใส
รอยแผลเป็นจากสิว ปัญหาผิวที่หลายคนรู้สึกกังวลใจ พบคำตอบว่ารอยแผลเป็นจากสิวเกิดจากอะไร พร้อมแนวการรักษาในบทความนี้

รอยแผลเป็นจากสิวไม่เพียงเป็นปัญหาด้านความงาม แต่ยังส่งผลต่อจิตใจและความมั่นใจของหลายคนอย่างมาก แม้ว่า “สิว” จะหายได้ในเวลาไม่นาน แต่รอยแผลเป็นที่เกิดตามหลังนั้นอาจอยู่กับเราไปอีกหลายเดือน หรือแม้แต่หลายปี การเข้าใจกลไกการเกิด การป้องกัน และการรักษารอยแผลเป็นจากสิวอย่างถูกต้องจึงเป็นกุญแจสำคัญในการฟื้นคืนผิวที่เรียบเนียนและสดใส

รอยแผลเป็นจากสิวคืออะไร

รอยแผลเป็นจากสิวเกิดจากการอักเสบในชั้นผิวหนังที่ลุกลามจนทำให้เกิดความเสียหายต่อโครงสร้างผิว ไม่ว่าจะเป็นคอลลาเจน เส้นเลือดฝอย หรืออีลาสติน หลังสิวหายแล้ว ร่างกายจะเร่งสร้างเนื้อเยื่อขึ้นมาทดแทน แต่การซ่อมแซมนั้นอาจไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้ผิวเกิดรอยบุ๋มหรือรอยนูน

รอยเหล่านี้ไม่ใช่เพียงปัญหาผิวที่มองเห็นได้ชัด แต่ยังส่งผลให้หลายคนสูญเสียความมั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในยุคที่การดูแลผิวกลายเป็นเรื่องใกล้ตัวและเป็นส่วนหนึ่งของภาพลักษณ์

กระบวนการเกิดรอยแผลเป็นจากสิว

เมื่อสิวเกิดการอักเสบ ร่างกายจะส่งเซลล์ภูมิคุ้มกันเข้าไปจัดการแบคทีเรียและขจัดเซลล์ผิวที่เสียหาย ซึ่งกระบวนการนี้อาจส่งผลให้ผิวหนังรอบ ๆ โดนทำลายไปด้วย การซ่อมแซมเนื้อเยื่อจึงเกิดขึ้น และมีความเสี่ยงที่จะสร้างรอยแผลเป็นจากสิว หากมีความไม่สมดุล

• หากร่างกายสร้างคอลลาเจนน้อยเกินไป เกิด “รอยหลุม”
• หากสร้างคอลลาเจนมากเกินไป กลายเป็น “แผลนูนหรือคีลอยด์”
• หากมีการผลิตเม็ดสีมากเกินหลังการอักเสบ กลายเป็น “รอยดำหรือรอยแดง”

ปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดรอยแผลเป็นจากสิว

1. ความรุนแรงของสิว
สิวอักเสบรุนแรงมีแนวโน้มทำให้เนื้อเยื่อเสียหายลึกกว่า จึงเพิ่มโอกาสเกิดแผลเป็นมากขึ้น เช่น สิวหัวช้าง สิวซีสต์ สิวหนองขนาดใหญ่

2. การบีบหรือแกะสิวผิดวิธี
การกดสิวด้วยมือหรืออุปกรณ์ที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ ทำให้เกิดการอักเสบซ้ำ และทำลายชั้นผิวลึกขึ้น เกิดรอยหลุมหรือแผลนูนได้ง่าย

3. พันธุกรรม
บางคนมีแนวโน้มสร้างคอลลาเจนมากผิดปกติ จึงเกิดแผลเป็นชนิดคีลอยด์ได้ง่าย หากคนในครอบครัวมีประวัติรอยแผลเป็นจากสิว ก็อาจสืบทอดลักษณะผิวแบบเดียวกัน

4. การไม่ทาครีมกันแดด
แสงแดดกระตุ้นการผลิตเมลานินมากขึ้น รอยแดงและรอยดำจึงเด่นชัดขึ้น และคงอยู่ยาวนานกว่าปกติ

5. ลักษณะผิวเฉพาะ
ผู้ที่มีผิวมัน ผิวแพ้ง่าย หรือรูขุมขนกว้าง จะมีโอกาสเกิดสิวอักเสบและรอยแผลเป็นมากกว่าผิวประเภทอื่น

ประเภทของรอยแผลเป็นจากสิว

1. รอยแผลเป็นชนิดหลุม (Atrophic Scars)
เกิดจากการที่เนื้อเยื่อผิวหนังถูกทำลาย และร่างกายสร้างคอลลาเจนซ่อมแซมไม่เพียงพอ

• Ice Pick Scar – รอยแผลลึก ขอบแคบ ลักษณะเหมือนโดนเจาะด้วยเข็ม
• Boxcar Scar – รอยแผลเป็นขอบชัด แบนและกว้าง มักเกิดบริเวณแก้ม
• Rolling Scar – รอยแผลเป็นตื้น ลักษณะผิวเป็นลอนคลื่น เนื่องจากพังผืดดึงรั้งใต้ผิว

2. แผลเป็นชนิดนูน (Hypertrophic & Keloid Scars)
เกิดจากการสร้างคอลลาเจนมากเกินจำเป็น

• Hypertrophic Scar – นูนเท่าขอบแผลเดิม มักเกิดที่หลัง หน้าอก หรือไหล่
• Keloid – นูนเกินขอบเขตของแผลเดิม อาจมีอาการคัน หรือสีคล้ำ มักพบในคนเอเชียและแอฟริกันมากกว่าคนยุโรป

3. รอยสีผิวผิดปกติ (PIE & PIH)

• รอยแดง (Post-Inflammatory Erythema) – เกิดจากเส้นเลือดขยาย พบมากในคนผิวขาว
• รอยดำ (Post-Inflammatory Hyperpigmentation) – เกิดจากเมลานินสะสม พบในผิวคล้ำ มักคงอยู่หลายเดือน

บริเวณที่มักเกิดรอยแผลเป็นจากสิว

• รอยแผลเป็นจากสิวที่ใบหน้า (แก้ม, หน้าผาก, คาง, กราม) – มักเกิดหลุมและรอยดำจากสิวฮอร์โมน
• รอยแผลเป็นจากสิวที่หลังและหน้าอก – พื้นที่มีต่อมไขมันมาก สิวมักอักเสบรุนแรง ทำให้เกิดแผลเป็นนูน
• รอยแผลเป็นจากสิวที่ไหล่ – ผิวเสียดสีกับเสื้อผ้า ทำให้แผลหายช้า เกิดแผลนูนง่าย

ใครเสี่ยงเป็นรอยแผลเป็นจากสิวมากที่สุด

• ผู้ที่เป็นสิวอักเสบรุนแรงซ้ำ ๆ
• ผู้ที่ชอบแกะสิว
• คนในครอบครัวมีประวัติเป็นแผลเป็นง่าย
• ผู้ที่ละเลยการปกป้องผิวจากแสงแดด
• ผู้ที่นอนน้อย เครียดบ่อย หรือทานอาหารไม่มีคุณภาพ

ป้องกันรอยแผลเป็นจากสิวได้อย่างไร

• รักษาสิวให้หายเร็ว หากสิวหายก่อนที่จะลุกลามไปสู่การอักเสบลึก โอกาสเกิดแผลเป็นจะน้อยมาก
• อย่าแกะหรือบีบสิวเอง ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญให้ทำการกดสิวหรือรักษาให้ปลอดภัย
• ทาครีมกันแดดทุกวัน แสงแดดทำให้รอยแผลเข้มขึ้น ควรเลือกกันแดดสูตรสำหรับผิวเป็นสิว
• เลือกผลิตภัณฑ์อ่อนโยน หลีกเลี่ยงสครับแรง ๆ หรือโฟมล้างหน้าที่มีแอลกอฮอล์สูง
• ทานอาหารที่ดีต่อผิว เช่น ปลาแซลมอน อะโวคาโด ผักใบเขียว และผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง ช่วยฟื้นฟูเซลล์ผิวและลดการอักเสบ

แนวทางการรักษารอยแผลเป็นจากสิว

1. การใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิว รักษารอยแผลเป็นจากสิว

• วิตามินซี – ลดจุดด่างดำ กระตุ้นคอลลาเจน
• Retinol / Tretinoin – เร่งการผลัดเซลล์ผิว
• Niacinamide – ลดการอักเสบ เสริมเกราะผิว
• AHA/BHA – ช่วยผลัดเซลล์ผิวชั้นบน

2. เลเซอร์และทรีตเมนต์รักษารอยแผลเป็นจากสิว

• Fractional Laser – กระตุ้นการสร้างผิวใหม่
• Pico Laser – ลดรอยดำ/แดง
• Microneedling – เจาะผิวเบา ๆ กระตุ้นการสร้างคอลลาเจน
• Subcision – ตัดพังผืดใต้หลุมสิว
• Filler – เติมเต็มร่องลึกชั่วคราว (6–18 เดือน)

3. การดูแลหลังทำหัตถการรักษารอยแผลเป็นจากสิว

• หลีกเลี่ยงแสงแดด 2 สัปดาห์แรก
• ใช้มอยส์เจอไรเซอร์ที่ไม่อุดตัน
• งดใช้กรดผลไม้หรือวิตามินซีเข้มข้นในช่วง 1–2 สัปดาห์แรก
• ดื่มน้ำอย่างน้อย 2 ลิตร/วัน และนอนหลับให้เพียงพอ

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับรอยแผลเป็นจากสิว

• รอยแผลเป็นจากสิวหายได้ไหม ? รอยตื้นหรือรอยดำแดงอาจจางเองได้ภายใน 3–12 เดือน แต่รอยหลุมและแผลเป็นนูนต้องการการรักษาเพิ่มเติม

• รอยแผลเป็นจากสิว ใช้ครีมเพียงพอหรือไม่ ? ครีมช่วยได้มากสำหรับรอยใหม่และตื้น แต่ถ้าเป็นหลุมลึกต้องใช้หัตถการร่วมด้วย

• เมื่อไหร่ควรรักษารอยแผลเป็นจากสิว ? การรักษารอยแผลเป็นจากสิว ควรเริ่มหลังสิวหายหมด เพื่อไม่ให้การรักษากระตุ้นสิวเพิ่ม

บทสรุปรอยแผลเป็นจากสิว

รอยแผลเป็นจากสิวอาจเป็นสิ่งที่หลายคนหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สามารถป้องกันและรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากเข้าใจกลไกการเกิด เลือกวิธีดูแลผิวที่เหมาะสม และมีวินัยในการดูแลตัวเองอย่างต่อเนื่อง

หากคุณกำลังเผชิญกับปัญหารอยแผลเป็นจากสิว อย่าเพิ่งหมดหวัง เพราะด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์และความเข้าใจในผิวพรรณที่ลึกซึ้งขึ้นในปัจจุบัน ทำให้การฟื้นคืนผิวเนียนใสไม่ใช่เรื่องไกลเกินเอื้อมอีกต่อไป